Lummelen31 mei 2021
‘Wat zie je er ontspannen uit,’ zei mijn man toen hij mij onlangs in mijn ziekenhuisbed zag liggen. Zonder in detail te willen treden had ik daarvoor een ingreep ondergaan, waarvoor ik anderhalf uur ‘onder zeil’ was geweest. Ik voelde me ook ontspannen, en dat kwam niet alleen door het roesje dat ik had gehad. Ik moest meteen terugdenken aan eerdere keren dat ik in het ziekenhuis had gelegen. Ik herinner me van die momenten dat ik me heel erg relaxed voelde. En ik weet precies hoe dat komt. Je kunt namelijk geen kant op en moet je volledig overgeven aan de zorgen van het ziekenhuispersoneel. Er bestaat geen buitenwereld. Je leeft in het hier en nu en, niet onbelangrijk, je hoeft helemaal niks. Ook niet van jezelf. En dat werkt voor mij heel rustgevend.
Ik weet nog dat ik mij na de laatste keer in het ziekenhuis, in 2012, heilig had voorgenomen om dat rustgevende gevoel in mijn dagelijkse bestaan ook op te roepen. Door meer in het hier en nu te leven en niet zoveel te moeten van mezelf. Helaas ben ik daar, bijna tien jaar later, nauwelijks in geslaagd. Ik ken mijn eigen drijfveren (door een loopbaantool waarmee je je motivatie analyseert[1]). Ik wil graag invloed op zaken, dingen, situaties en ja, eigenlijk ook wel op mensen uitoefenen. En ik wil het onderste uit de kan halen. Ik wil tijd en materie optimaal gebruiken. Als ik een dag ongewild heb gelummeld, omdat ik niet echt op gang kwam, vind ik dat reuze zonde van de tijd. Vanzelfsprekend hebben deze eigenschappen mij vaak heel ver gebracht en veel plezier opgeleverd, maar ik vind het lastig om de grenzen aan te geven en los te laten als onverhoopt iets niet lukt wat ik me voorgenomen had.
Het lukt me overigens wel om te ontspannen als ik me dat van tevoren voorneem. Op vakantie, tijdens een wandeling, museumbezoek, etentjes, sporten, en andere vrijetijdsbezigheden. Maar zelfs tijdens vakanties betrap ik mezelf erop dat ik elke dag wel naar een soort highlight zoek. Ik moet echt even schakelen als we een dagje hebben zitten ‘niksen.’ Of tijdens onze familie-uitjes. Ik geniet er met volle teugen van, want ik ben dol op mijn gezin en verse kleindochter, maar ik voel me toch altijd (mede)verantwoordelijk voor hun welbevinden. Best vermoeiend, al zeg ik het zelf. Ook voor mijn reis- en gezinsgenoten. Overall blijf ik toch een soort stresskip die alles uit het leven wil halen.
Je zou zeggen dat ik, naarmate ik ouder word (bijna 66!), meer rust vind en onbekommerd kan genieten van de dagelijkse dingen zonder dat ik iets moet van mezelf. Maar zo steek ik niet in elkaar. Misschien wil ik, als laatbloeier, zelfs nog wel wat tijd inhalen of denk ik: Doe het nu! Straks kan het misschien niet meer.
Is dat erg?
Aan de ene kant niet, want het brengt me een levendig, plezierig en gevarieerd bestaan. Voor mij is er nog geen plek achter de geraniums. Dat is dan weer het voordeel dat laatbloeiers hebben. Aan de andere kant zou ik zo langzamerhand wel moeten weten dat ik niet alles naar mijn hand kan zetten. De stress die mijn ambities en gedrevenheid met zich meebrengt is ook niet altijd fijn. Niet goed voor je humeur. Ook niet goed voor je immuunsysteem, heb ik gemerkt. Gelukkig is Corona aan me voorbijgegaan – tot nu toe – , maar andere lichamelijke ongemakken staken de kop op. Wat mij een tijd heeft geholpen is meditatie, maar je raadt het al: daar neem ik niet genoeg tijd voor.
Toch moet er iets gebeuren als ik nog een tijd wil bloeien: ik heb me voorgenomen om voortaan meer te gaan lummelen.
Volgens de Amerikaanse fysicus en schrijver Alan Lightman is het zelfs noodzakelijk om dat te doen. Hij waarschuwt ons voor de gevolgen van een drukke en automatische leefstijl en beweert dat te weinig niksen zelfs schade oplevert aan ons vermogen om na te denken en te fantaseren. Onze geest heeft regelmatig rust nodig om bijvoorbeeld creativiteit te kunnen ontwikkelen. Het schijnt dat mensen als Albert Einstein en Carl Jung ook regelmatig aan het lummelen waren. En ondanks – of juist dankzij – dat bijzondere prestaties hebben geleverd. In zijn boek Praise of Wasting Time[2] pleit hij dan ook voor het ‘verspillen’ van tijd, en zegt dat het zelfs nodig is voor onze geestelijke gezondheid, ons welzijn en ons zelfgevoel.
Goed idee. Ik begin meteen.
Kun jij goed lummelen? En wat heeft dat jou gebracht?
Laat het me weten. Misschien wil je graag geïnterviewd worden voor mijn nieuwe boek.
[1] https://www.uitgeverijtenhave.nl/boek/de-kracht-van-motivatie/
[2] https://www.youtube.com/watch?v=6f14escvhKU&t=74s